-Σακούλα!!!

-…εντάξει βγήκε!

Κλισέ διάλογος πλωριού-τιμονιέρου στον αγώνα. Μάλιστα το «Σακούλα» από μόνο του δεν λέει κάτι. Ο καλός πλωριός πρέπει να πει στον οδηγό τι να κάνει για να την αποφύγει και ο οδηγός να είναι σε εγρήγορση ώστε να αντιδράσει άμεσα. Το ίδιο και οι trimmer…

Οι σακούλες και τα πλαστικά στη θάλασσα είναι τόσα πολλά, που συχνά πυκνά, αν δεν έχουμε τον νου μας, πιάνονται στη καρίνα ή το τιμόνι και μέχρι να το πάρουμε χαμπάρι και να «ξεφορτωθούμε» το σκουπίδι που πιάσαμε από κάτω, έχουμε χάσει την κούρσα. Συνεπώς πρέπει να έχουμε τα μάτια μας 14 όσο τρέχουμε αγώνα αλλά και πριν από κάθε αγώνα να κάνουμε διαδικασία το να κάνουμε ανάποδα ώστε αν κάτι έχει πιαστεί χωρίς να το έχουμε καταλάβει όσο περιμένουμε να ξεκινήσει ο αγώνας, να καθαρίσει.

Μήπως όμως να είχαμε το νου μας προκαταβολικά; Αν και το μεγαλύτερο ποσοστό των πλαστικών που καταλήγουν στη θάλασσα προέρχονται από τη στεριά, υπάρχουν πράγματα που οι ιστιοπλόοι θα μπορούσαμε να κάνουμε ώστε να βοηθήσουμε; Παρότι η ιστιοπλοΐα είναι από μόνη της μια οικολογική πρακτική, και ο ιστιοπλόος, σε μια μαρίνα αλλά και στη θάλασσα, ο πιο οικολογικά συνειδητός και καθαρός, ίσως τελικά να μπορούμε να κάνουμε το… extra mile!

• To πρώτο και ίσως το πιο βασικό που μπορούμε να κάνουμε είναι το να μην αδιαφορούμε για οτιδήποτε πλαστικό βλέπουμε. Να μην περνάμε δίπλα του και να το αφήνουμε. Είμαστε άνθρωποι που είμαστε συνέχεια στη θάλασσα. Οι πιθανότητες είναι ότι θα δούμε γύρω μας είτε στην πλεύση είτε στο ρεμέτζο μας πολλά πλαστικά. Ένα να μαζέψει ο καθένας μας και να το πετάξει στα σκουπίδια ή να το ανακυκλώσει, η διαφορά θα γίνει. Αν το κάνουμε διαδικασία όταν βλέπουμε κάτι να το μαζεύουμε, η διαφορά που θα κάνουμε θα είναι ακόμα μεγαλύτερη.
• Όταν τρέχουμε αγώνα, φιμώνουμε τα μπαλόνια μας. Εδώ μας πρόλαβε η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ιστιοπλοΐας και απαγόρευσε ήδη την χρήση πλαστικών. Πλέον τα μπαλόνια έχουν επάνω Velcro ή άλλα συστήματα από το ιστιοραφείο, τα οποία κρατούν το μπαλόνι φιμωμένο και βοηθούν στον να μην πετιόνται στην θάλασσα σε κάθε καβατζάρισμα 20-30 λαστιχάκια που σπάνε με το άνοιγμα. Παρότι στον αγώνα αν σε δουν να χρησιμοποιείς ακόμα λαστιχάκια θα σε ακυρώσουν, μήπως υπάρχουν κάποιοι σε συνθήκες κρουαζιέρας που ακόμα χρησιμοποιούν λάστιχα ή μαλλί ή οτιδήποτε άλλο πλαστικό;
• Η μεγαλύτερη ίσως χρήση πλαστικών επάνω στο σκάφος είναι τα εμφιαλωμένα νερά. Υπάρχει περίπτωση από λάθος (π.χ. από ένα κύμα) να φύγει κάποιο στη θάλασσα. Αλλά και η χρήση τους από μόνη της, επιβαρύνει το περιβάλλον. Γιατί να μην χρησιμοποιούμε επαναχρησιμοποιούμενα παγούρια; Γιατί να μην περιορίσουμε στο ελάχιστο τη χρήση τους; Το ίδιο μπορούμε να κάνουμε και με τα σάντουιτς του αγώνα. Τα συσκευασμένα σε πλαστική συσκευασία βολεύουν πολύ γιατί διατηρούνται και παραμένουν και στεγνά, αν χρειαστεί. Όμως, μπορούμε να πάρουμε σάντουιτς χωρίς πλαστική συσκευασία από ένα φούρνο και να τα διατηρήσουμε αντίστοιχα μέσα σε ένα στεγανό κουτί.
• Τα πανιά μας, περιέχουν ένα μεγάλο ποσοστό πλαστικού. Όταν παλιώσουν τι τα κάνουμε; Τα πετάμε; Μήπως να τα γυρίσουμε στον ιστιοράπτη μας και να μας τα κόψει να τα κάνει τσάντες για το πλήρωμα; Μήπως να τα δώσουμε σε μια άλλη ομάδα να τα χρησιμοποιήσει που δεν έχει τόσο μεγάλες απαιτήσεις από τα πανιά της; Το ίδιο και με όλον τον παλιό πλαστικό εξοπλισμό του σκάφους μας.
• Οι ταινίες που χρησιμοποιούμε, είναι άλλη μια πηγή πλαστικού στη θάλασσα. Ο συχνός έλεγχος στα σημεία που έχουμε βάλει ταινία, από την μια προφυλάσσει το περιβάλλον γιατί θα την προλάβουμε πριν ξεκολλήσει, από την άλλη θα προστατέψουμε καλύτερα και αυτό που αρχικά θέλαμε να προστατέψουμε βάζοντας ταινία, γιατί θα σιγουρευτούμε ότι αυτή είναι στη θέση της.
• Πολύ συχνά ψωνίζουμε για το σκάφος. Όταν πάμε για ψώνια, να φροντίσουμε να έχουμε μαζί υφασμάτινες επαναχρησιμοποιήσιμες μεγάλες σακούλες. Όχι για να γλιτώσουμε τα 4 λεπτά/σακούλα του σούπερ μάρκετ αλλά για να μειώσουμε πραγματικά την χρήση πλαστικής σακούλας.
• Χάρτης επάνω στο deck δεν έχει πια κανένα λόγο ύπαρξης. Οι μοντέρνοι χάρτες είναι πλαστικοί για να αντέχουν το νερό και αν από λάθος τους αφήσεις κάπου, έχουν το κακό συνήθειο να θέλουν να πάνε για μπάνιο… Κάνε navigation με το plotter. Με το κινητό. Άσε τον χάρτη μόνο για την περίπτωση που όλα τα υπόλοιπα θα καταστραφούν. Δηλαδή ποτέ.

Τα παραπάνω είναι μερικά μόνο παραδείγματα. Ο κάθε ιστιοπλόος μπορεί να σκεφτεί ακόμα περισσότερους τρόπους να αποτελέσει ο ίδιος παράδειγμα για τον δίπλα του ώστε να μειώσουμε τη χρήση πλαστικών στη θάλασσα. Σε επίπεδο ομίλων/μαρίνων μπορούν επίσης να γίνουν πράγματα ώστε να βοηθηθεί η διαδικασία αυτή. Σε προσωπικό επίπεδο, θα πρέπει να μας γίνει συνείδηση, κάθε φορά που ακουμπάμε κάτι πλαστικό και είμαστε σε θαλάσσιο περιβάλλον, να σκεφτόμαστε πως την επόμενη φορά θα χρησιμοποιήσουμε κάποιο υποκατάστατο χωρίς πλαστικό ή, αν αυτό είναι αδύνατο, το πώς θα σιγουρέψουμε ότι αυτό δεν θα βρεθεί από λάθος στη θάλασσα.

Για να δούμε… μπορούμε;