Σε μια εποχή που μάλλον έχουμε ξεχάσει ότι μπορεί να πάθουμε και άλλα πράγματα πέρα από COVID-19, έρχεται δυστυχώς η στιγμή που η μνήμη μας επανέρχεται με άσχημο τρόπο και προσγειωνόμαστε σε μια πραγματικότητα μακριά από τη τηλεόραση. Μακριά από οτιδήποτε βασικά. Είμαστε στο σκάφος, μακριά από τη στεριά. Και είτε κάποιος έπαθε κάποιο ατύχημα, είτε κάποιος αρρώστησε.

Δεν υπάρχει «γιατί». Γιατί απλά αρρωστήσαμε από κάτι που κολλήσαμε στο τελευταίο λιμάνι που πιάσαμε. Γιατί μας πρόδωσε κάποιο όργανο/σύστημα του οργανισμού μας. Γιατί πάθαμε ένα ατύχημα. Και όλα αυτά είναι παραπάνω από «μέσα στη ζωή» σε ένα σκάφος. Γιατί ακόμα και αν κάνουμε διακοπές, αλλάζουμε αρκετά τις συνήθειες μας. Καθόμαστε πολύ στον ήλιο. Κρυώνουμε. Ζεσταινόμαστε. Βρισκόμαστε σε έναν χώρο που, οι περισσότεροι από εμάς, δεν περνάμε τον περισσότερό μας χρόνο και άρα έχουμε πιθανότητα, από απροσεξία να χτυπήσουμε. Κάνουμε γενικά πολλά πράγματα διαφορετικά από την καθημερινότητά μας.

Ο… «νομοθέτης» έχει προνοήσει για τα βασικά. Μας έχει υποχρεώσει να έχουμε μαζί ένα φαρμακείο και έναν οδηγό πρώτων βοηθειών. Έτσι, ακόμα και αν δεν έχουμε στοιχειώδεις γνώσεις, δεν είμαστε τελείως «χαμένοι». Και η αλήθεια είναι ότι ένα καλά οργανωμένο φαρμακείο σε συνδυασμό με τον οδηγό, μπορούν να σώσουν την ημέρα για πάρα πολλά κακά που θα μας βρουν.

Αυτό είναι και το πρώτο που πρέπει να κάνεις πριν λύσεις: Να έχεις ένα πλήρες φαρμακείο. Παραπάνω από πλήρες. Ζήτα βοήθεια από ένα φίλο σου γιατρό ή φαρμακοποιό για να σε βοηθήσει να το εξοπλίσεις. Όσο πιο οργανωμένο και πλήρες τόσο το καλύτερο. Βασικό είναι επίσης να το ελέγχεις τακτικά και να ανανεώσεις οτιδήποτε λήγει. Ε και ακόμα πιο βασικό, να ξέρουν όλοι οι επιβαίνοντες που βρίσκεται μέσα στο σκάφος. Αν ξέρεις μόνο εσύ και πάθεις εσύ κάτι, δε θα μπορέσει κανείς να σε βοηθήσει.

Για εσένα που ασχολείσαι «περισσότερο» με τη θάλασσα, καλό είναι να κάνεις κάποια σεμινάρια πρώτων βοηθειών. Και να τα ξανακάνεις. Γιατί αν κάτι δεν το εξασκείς, το ξεχνάς. Αχρείαστα να είναι.

Αν είσαι επαγγελματίας, καλό είναι να έχεις στο μυαλό σου πάντα «σενάρια». Και να σε απασχολεί το θέμα. Για παράδειγμα, αν είσαι προπονητής, μάθε το πρωτόκολλο που έχει το σωματείο στο οποίο εργάζεσαι σε περίπτωση τραυματισμού. Αν κάτι δεν σου ταιριάζει στη λογική σου, συζήτα το με τον έφορό σου. Υπάρχει περίπτωση οι διαδικασίες αυτές να έχουν παραμείνει από την εποχή που οι εκπαίδευση γινόταν με τελείως άλλη λογική, άλλα μέσα και να υπήρχε άλλο περιβάλλον. Μπορεί πλέον να έχει χτιστεί ένα νοσοκομείο δίπλα! Στη θάλασσα, δες που προπονείσαι συνήθως και προσάρμοσε νοερά το πρωτόκολλο αυτό στο χώρο σου. Αν χρειαστεί θα είσαι έτοιμος. Αν είσαι κυβερνήτης σκάφος και έχεις ένα ναύλο που νιώθεις ότι κάποιος από τους επιβαίνοντες μπορεί να αντιμετωπίσει κάποιο θέμα, σκέψου μπροστά: σκέψου που υπάρχουν νοσοκομεία, λιμενικό με πλωτά μέσα που θα μπορούσαν άμεσα να σε βοηθήσουν, πρόσβαση σε δρόμο για να έρθει νοσοκομειακό, κλπ.

Όμως, μέσα στη ζωή είναι όλα. Από τα πιο απίθανα που λέμε δε θα συμβούν μέχρι τα πιο καθημερινά. Και στη θάλασσα, μια απλή κατάσταση πολύ εύκολα μπορεί να κλιμακωθεί. Στη στεριά, κάποιος κάνει τον Μωάμεθ, κάποιος το βουνό. Η εμείς πάμε στον γιατρό, ή ο γιατρός έρχεται σε εμάς. Άμεσα. Στη θάλασσα, το άμεσα είναι πολύ σχετικό… Σχετικό με την τοποθεσία μας, γιατί άλλο είναι να είσαι στον ωκεανό και άλλο στο Αιγαίο, και σχετικό με το τι έχει ο άλλος. Γιατί υπάρχουν περιπτώσεις που δευτερόλεπτα μπορεί να κάνουν τη διαφορά… Σε κάθε περίπτωση, όσο σημαντική και αν είναι μια ανθρώπινη ζωή, προτεραιότητα στη θάλασσα είναι να σιγουρέψουμε το σκάφος μας. Αν για παράδειγμα κάποιος έπαθε ατύχημα από κάποια δομική ζημιά που έγινε στο σκάφος μας, ζημιά που το απειλεί, πρώτα πρέπει να σιγουρέψουμε το σκάφος. Χωρίς το σκάφος, η κατάσταση μπορεί να κλιμακωθεί πολύ περισσότερο από τον ένα τραυματία…

Εδώ, προκύπτει η ανάγκη χρήσης τεχνολογίας. Γιατί ο γιατρός είναι μακριά. Θα έρθει πιο κοντά όμως, αν μπορέσουμε έστω να του μιλήσουμε. Να του πούμε τι έχουμε μπροστά μας και να μπούμε σε έναν διάλογο μαζί του. Είμαστε ήδη σε καλύτερη μοίρα. Όλοι θα νιώσουμε ασφαλείς

Αν καταφέρουμε να του στείλουμε εικόνες, είμαστε σε ακόμα καλύτερη μοίρα. Θα έχει καλύτερη άποψη για τον ασθενή και θα μπορέσει να μας δώσει ακόμα πιο καλές συμβουλές μέχρι να βρούμε βοήθεια. Αν μάλιστα έχουμε την δυνατότητα για video, θα μπορέσει να αποκτήσει ακόμα καλύτερη εικόνα. Σε περίπτωση δε που έχουμε στο σκάφος κάποια απλά αισθητήρια και μεταφέρουμε στον γιατρό real time πληροφορία για ζωτικά χαρακτηριστικά του ασθενούς, τότε ο γιατρός μπορεί να έχει ακόμα καλύτερη άποψη και να μας καθοδηγήσει ακόμα καλύτερα.

Ο κοινός παρονομαστής σε όλα τα παραπάνω είναι η δυνατότητα επικοινωνίας. Χωρίς επικοινωνία είμαστε αποκομμένοι και μόνοι. Έτσι, στη λίστα με τα σωστικά που αφορούν την υγεία, πρέπει κανείς να λογίσει και τα μέσα επικοινωνίας. Φυσικά άλλο προγραμματισμό κάνεις όταν πας να περάσεις τον ωκεανό και άλλον όταν πας για μπάνιο κάπου κοντά. Όμως, όσο καλύτερα είσαι προετοιμασμένος, τόσο το καλύτερο. Ακόμα και αν πας για μπάνιο κάπου κοντά, αν προκύψει ανάγκη, θα χρησιμοποιήσεις και φωνή και δεδομένα πολύ από το κινητό σου. Έχεις φροντίσει για powerbank? Το πιο απλό!

Πιο παλιά το μόνο μας μέσο εδώ, ήταν στο 16 το Ολυμπία Ράδιο. Και ακόμα είναι. Και θα μεταφέρει την ανάγκη μας εκεί που πρέπει και θα μας έρθει βοήθεια. Το VHF, όσο και αν έχουν περάσει τα χρόνια, θα μας σώσει. Στη συνέχεια, πράγματι είναι το κινητό! Το απλό μας κινητό! Αν έχουμε και καλό σήμα, μπορούμε ακόμα και βιντεοκλήση να κάνουμε στον γιατρό μας. Αν δεν έχουμε, έστω ένα τηλεφώνημα. (που και μέσω του VHF μπορούμε να πάρουμε τηλέφωνο) Αν έχουμε δορυφορικό τηλέφωνο, είμαστε παντού ακόμα πιο σίγουροι! Όμως, για μικρές διαδρομές και ένα χώρο που συνέχεια βρίσκεις στεριές, όπως το Αιγαίο, το VHF και το κινητό είναι αρκετά. Αν όμως βγούμε στην Αδριατική προς Ιταλία, το δορυφορικό τηλέφωνο ξεκινά και αποκτά αξία. Σε κάθε περίπτωση, χρειαζόμαστε φωνή και δεδομένα. Όσο περισσότερα και καλύτερα, τόσο πιο καλή συμβουλή θα λάβουμε από κάποιον ειδικό και τόσο περισσότερο θα βοηθήσουμε τον ασθενή.

Οι υπηρεσίες τηλεϊατρικής τα επόμενα χρόνια αναμένεται να κάνουν επέλαση στο χώρο του yachting. Γιατί με μια απλή συνδρομή, μέσα από το όποιο κανάλι επικοινωνίας έχεις θα σου δίνουν τη δυνατότητα 24/7 να βρεις κάποιον ειδικό, να σε βοηθήσει και με τη σειρά σου να βοηθήσεις τον ασθενή μέχρι να φτάσεις σε λιμάνι. Μέσα από εφαρμογές που έχουν, θα μπορείς με το smartphone σου να έχεις πληροφορίες για πρώτες βοήθειες, ομιλία ή βίντεο με κάποιον ειδικό, αλλά ακόμα καλύτερα και μεταφορά των ζωτικών χαρακτηριστικών του ασθενούς μέσω απλών αλλά εξειδικευμένων συσκευών. Με μια απλή συνδρομή, θα έχεις έναν ειδικό να σε βοηθήσει όποτε το χρειαστείς. Ανάλογα με το πόσο έχεις μεριμνήσει για μια καλή σύνδεση στο σκάφος σου, τόσο περισσότερη βοήθεια θα μπορέσεις να λάβεις. Πάντως σίγουρα στο μέλλον δεν θα είσαι μόνος σου!

Αν μιλάμε για ένα βαπόρι στο μέσο του ωκεανού, μπορεί να μιλάμε για χιλιάδες ευρώ που θα ξοδευτούν, είτε για ένα ελικόπτερο που θα πρέπει να σηκωθεί, είτε για το ίδιο το πλοίο που θα πρέπει να παρεκκλίνει της πορείας του. Αν έχουμε την σωστή εικόνα, μπορεί να τα εξοικονομήσουμε χωρίς να ρισκάρουμε τίποτε που να έχει σχέση με την υγεία του ασθενούς.

Αν μιλάμε για τις διακοπές μας και τον άνθρωπό μας στο σκάφος μας, ίσως να του σώσουμε τη ζωή. Ίσως να μην χαλάσουμε τις διακοπές μας για κάτι απλό. Ίσως απλά να χαρούμε περισσότερο τις διακοπές μας όταν ξέρουμε ότι, ότι και να συμβεί, μπορούμε να έχουμε από κάπου βοήθεια από ειδικό. Είπαμε. Είναι βασικό να μην είσαι ποτέ μόνος στη θάλασσα.