Από τα μεγαλύτερα κλισέ εκεί έξω είναι το «Η ιστιοπλοΐα είναι ακριβό άθλημα». Η πραγματικότητα είναι ότι για να μάθει και να κάνει κάποιος ιστιοπλοΐα το μηνιαίο του κόστος για όλα τα Σαββατοκύριακα του μήνα, είναι λίγο παραπάνω από όσο θα πληρώσει σε άλλα αθλήματα για να τα κάνει 1 μόνο φορά το μήνα. Στο πρώτο αυτό επίπεδο είναι τόσο σκανδαλωδώς οικονομικό που η άσκηση σπανίως βγαίνει για τα σωματεία. Αποτέλεσμα αυτού είναι η εν γένει χαμηλής ποιότητας παροχή υπηρεσίας. Παλιά υλικά, όχι καλά συντηρημένες εγκαταστάσεις, κλπ. Σε κάθε περίπτωση όμως, το να μάθεις και να κάνεις τα Σαββατοκύριακα σου ιστιοπλοΐα, είναι για εσένα οικονομικό.
Η ατάκα αυτή ξεκινάει και γίνεται αληθής σε περίπτωση που κάποιος ξεφύγει από το πρώτο αυτό επίπεδο αθλητισμού και ξεκινήσει να κοιτάζει στα μάτια τον πρωταθλητισμό. Εκεί πλέον τα κόστη για να κάνεις το πρόγραμμά σου με αξιώσεις εκτοξεύονται και κάπου εκεί ξεκινάει και η γκρίνια. Τα βασικά κόστη που υπάρχουν σε αυτό εδώ το άθλημα και δεν υπάρχουν σε άλλα, είναι τα έξοδα κτήσης και συντήρησης του εξοπλισμού (σκάφος, πανιά, running gear, κλπ) και τα έξοδα αποστολών για αγώνες και γενικότερα για προετοιμασία στα οποία πρέπει να μεταφέρεις και τον εξοπλισμό σου. Σε αντίθεση με άλλα αθλήματα που μπορείς να ταξιδέψεις ακόμα και με μια χειραποσκευή, εδώ πρέπει να πάρεις παρέα το σκάφος σου…
Η παγκόσμια ομοσπονδία ιστιοπλοΐας δεν έχει κάνει και πολλά για να μειώσει τα έξοδα. Η επιλογή των κατηγοριών και η συνεχής εναλλαγή τους όσον αφορά τις ολυμπιακές κατηγορίες είναι κάτι που κάνει τα περισσότερα έθνη να ζορίζονται πολύ. Ακόμα όμως και για τις μη ολυμπιακές, τα κόστη παραμένουν αυτά. Δεν τα γλιτώνεις, γιατί είναι απλά έτσι το άθλημα, όταν αυτό το εξασκείς σε ένα «επόμενο» επίπεδο. Πλέον, οι πιο έξυπνες από τις κατηγορίες οργανώνουν αγώνες με στόλους που παρέχονται από την διοργάνωση ώστε για τον συμμετέχοντα το κόστος αλλά και η προσπάθεια για την αποστολή να είναι πιο μικρά. Επίσης, race formats με αυτά τα χαρακτηριστικά όπως το team racing ή το match racing, κερδίζουν έδαφος.
Άρα;
Αυτή είναι μια πραγματικότητα του αθλήματός μας, που κάνει απλά δύσκολο ή αδύνατο τον πρωταθλητισμό; Πριν το απαντήσουμε, να δούμε τι γίνεται εκεί έξω στην Ελλάδα, και τι γίνεται σε άλλες χώρες.
Αυτό το οποίο συμβαίνει στην Ελλάδα είναι το ότι ενώ υπάρχει ο ελέφαντας στο δωμάτιο, όλοι κάνουμε ότι δεν τον βλέπουμε. Ξεκινάει το παιδί ιστιοπλοΐα. Τα πάει καλά και μπαίνει σε μια αγωνιστική ομάδα. Ξεκινούν και υπάρχουν κάποια κόστη και τα «φορτώνουμε» στον γονέα. Αντέχει το νοικοκυριό γιατί για το παιδί τους τα δίνουν όλα. Αλλάζει το παιδί κατηγορία και ζορίζει λίγο περισσότερο το πράγμα. Ξαφνικά δε φτάνει η τσέπη των γονιών και ξεκινάει να μας φταίει ο όμιλος και το κράτος γιατί απλά έτσι έχουμε μάθει. Ότι από εκεί πρέπει να έχουμε πόρους για να κάνουμε το χόμπι μας.
-Βασική παρένθεση: Προφανώς και πρέπει να περιμένουμε πολλά από το σωματείο στο οποίο ανήκουμε. Βασική υποχρέωση των «μάνατζερ» του σωματείου δεν είναι να κάνουν τους σπουδαίους στο κυλικείο και τον μόλο. Βασική τους υποχρέωση είναι να διοικούν με τρόπο που για το σωματείο θα δημιουργηθούν οι μόνιμες χρηματορροές ώστε να μπορεί -ακόμα και όταν αυτοί φύγουν ή αλλάξουν- να συνεχίζει να διατηρεί και να αναπτύσσει την δραστηριότητά του: την υποστήριξη και την ανάπτυξη του αθλήματός της ιστιοπλοΐας. Αν δεν ξέρουν να το κάνουν, δεν μπορούν ή δεν έχουν χρόνο, κακώς βγήκαν στο συμβούλιο και να πάνε σπίτι τους.
Κλείνοντας η παρένθεση μένουμε αγκαλιά με μια βασική πραγματικότητα: Τα κόστη όταν ένας αθλητής πραγματικά προκόψει, ούτε από τον όμιλο αντιμετωπίζονται, ούτε από το κράτος και προφανώς ούτε από τον μπαμπά. Εκτός αν ο μπαμπάς…ανήκει στο top -μονοψήφιο πάντα- ποσοστό της κοινωνίας. Το παιδί στεναχωριέται, ο γονιός στεναχωριέται ακόμα περισσότερο και καταλήγουμε σε γκρίνιες, τσακωμούς και μιζέρια προς κάθε κατεύθυνση. Χωρίς αποτέλεσμα γιατί τα έξοδα είναι πια τόσο μεγάλα που απλά δεν αντιμετωπίζονται.
Πάμε μια βόλτα σε άλλες χώρες; Εκεί, παρότι γενικά μπορεί να έχουν κάποια χρήματα, έχουν καταλάβει ότι το fundraising είναι μέρος της άσκησης. Έχουν καταλάβει ότι η τσέπη του μπαμπά είναι πεπερασμένη και δεν βασίζονται σε αυτή σε κανένα στάδιο, ούτε όταν αυτή είναι η εύκολη λύση. Έχουν καταλάβει ότι των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν… Ροντάρουν αθλητή και γονέα από τα πρώτα κιόλας βήματα σαν ένα μηχάνημα που μπορεί να «βρίσκει» τα χρήματα για να συντηρεί την καμπάνια του. Στήνουν ένα περιβάλλον το οποίο είναι βιώσιμο γιατί χτίζουν τον τρόπο σκέψης και την ικανότητα να βρίσκονται τα χρήματα.
Ποιος το κάνει; Ο προπονητής. Σε συνεργασία πάντα με τον όμιλο. «Καίνε» εσκεμμένα προπονήσεις ή χρόνο στο νερό ώστε να συζητούν με τους αθλητές τους το θέμα και να τους καθοδηγούν. Προφανώς σε μικρές ηλικίες με τους γονείς και όχι με τον αθλητή. Έχουν καταλάβει ότι αν δεν το κάνουν, πιο μετά δεν θα μπορέσουν να φέρουν τα αθλητικά αποτελέσματα που πρέπει γιατί το συγκεκριμένο άθλημα έχει και αυτό σαν εξάρτηση. Περισσότερο αξία θα φέρει στην αθλητική εξέλιξη του αθλητή η ώρα αυτή που θα αφιερώσουν παρά οι ώρες αυτές στη θάλασσα.
Τι κάνουν; Εκπαιδεύουν γονείς και μαθητή -ακόμα- σε μια «λογική». Τι έχουμε να κάνουμε φέτος; Χρειαζόμαστε καινούριο πανί και να πάμε περιφερειακό και πανελλήνιο. Τι κόστος έχουν αυτά; Χ. Πότε τα θέλουμε χρονικά; Τότε. Τι χρειαζόμαστε και με τι σειρά; Το έχουμε.
Πως τώρα θα πάμε να τα βρούμε; Πάμε να το σχεδιάσουμε με βασική προϋπόθεση να ΜΗΝ χρησιμοποιήσουμε την τσέπη του νοικοκυριού. Πάμε κάθε 15 μέρες να κάνουμε review με τον αθλητή το που βρισκόμαστε. Τι φέραμε και τι θα φέρουμε. Ποιες ενέργειες πέτυχαν και ποιες όχι. Δεν υπάρχει σωστή ή λάθος δράση. Λάθος δράση είναι η δράση που δεν δοκιμάστηκε ποτέ!
Η σκληρή προπόνηση και οι ώρες στη θάλασσα δεν θα σε κάνουν να κερδίσεις τον αγώνα γιατί μπορεί ποτέ να μην καταφέρεις να φτάσεις να συμμετέχεις σε αυτόν…
- Το παλιό σου πανί τι θα το κάνεις; Πούλα το και βγάλε ένα μέρος της αξίας του νέου. Το ίδιο με όλο σου τον εξοπλισμό, όσο αυτός ακόμα διατηρεί κάποια αξία. Επίσης αγόρασε και εσύ πιο οικονομικά από άλλους πράγματα.
- Μήπως να οργανώσεις ένα πάρτυ με τους φίλους σου βάζοντας είσοδο για να υποστηρίξεις την καμπάνια σου;
- Έχεις δοκιμάσει να οργανώσεις μια λοτερία;
- Είσαι σίγουρος ότι έχεις χτυπήσει κάθε πόρτα; Υπάρχουν ιδρύματα που δίνουν αθλητικές υποτροφίες. Υπάρχουν φορείς που στηρίζουν. Μήπως ανήκεις σε κάποια κοινωνική ομάδα που έχει πρόσβαση σε κάποιου είδους χρηματοδότηση; Μην αφήνεις καμία πέτρα χωρίς να τη γυρίσεις.
- Μήπως ο δήμος ή η περιφέρεια ή ακόμα το σχολείο σου η ο σύνδεσμος γονέων έχουν κάποιο μηχανισμό υποστήριξης αν πετύχεις κάποιο κριτήριο;
- Έχεις φτιάξει μια ιστοσελίδα που δομημένα να προβάλεις το ποιος είσαι; Τι πας να κάνεις; Θα σε βοηθήσει να δείξεις κάπου το πρόγραμμά σου και να επιταχύνεις κάποια κουβέντα.
- Έχεις πάει να ζητήσεις από μικρές επιχειρήσεις της γειτονιάς σου βοήθεια; Ειδικά στην περιφέρεια αυτό δουλεύει. Μικρά ποσά. Πολύ μικρά, από πολλούς. Θα τους έχεις για πάντα «χορηγούς» και όσο προκόβεις θα νιώθουν και περήφανοι. Και θα ζητάς και ελάχιστα παραπάνω. Και θα τα παίρνεις. Συνάμα σε βάζει και εσένα σε μια σωστή ρότα: Θα προβληματιστείς για το πως θα τους προσφέρεις προβολή και θα μάθεις να μιλάς μαζί τους και να διαπραγματεύεσαι. Θα μάθεις να συντάσσεις μια πρόταση χορηγίας. (Που πρέπει και ο προπονητής σου να σε καθοδηγήσει) Θα ξεκινήσεις από φιλικές σε εσένα ή τους γονείς σου μικρές επιχειρήσεις. Θα βρεις το χρήμα να υποστηρίξεις την καμπάνια σου. Το βασικότερο; Θα εκπαιδευτείς στο να καταλάβεις ποιο το όφελος για τον χορηγό. Τι θέλει. Τι γλώσσα μιλάει. Έτσι, όταν οι ανάγκες σου θα είναι μεγαλύτερες, όταν θα πρέπει να μιλήσεις με κάποια μεγάλη εταιρία ως άγνωστος μεταξύ αγνώστων θα ξεχωρίσεις και θα έχεις ελπίδα να κερδίσεις μια τέτοια μεγαλύτερη χορηγία. Τότε που πραγματικά θα την έχεις και ανάγκη. Και ο μεγάλος χορηγός, θα δει στην ιστοσελίδα σου ότι έχεις ήδη και 5-10 μικρούς χορηγούς και άρα εμπειρία στην διαχείριση.
- Social media? Εκτός αν έχεις κάπου 1.000.000 followers, μην ασχολείσαι και πολύ. Μη χάνεις το χρόνο σου. Ασχολήσου όταν θα έχεις ένα χορηγό ώστε να τον αναδείξεις και να δει και ο ίδιος ότι δεν τον έχεις ξεχάσει. Άλλωστε το κεφάλαιο της προβολής που πρέπει να δώσεις στον χορηγό είναι από μόνο του μια άλλη κουβέντα. Και μια σπαζοκεφαλιά που πρέπει μαζί του να λύσεις. Να του προτείνεις ιδέες. Δεν έχεις κερκίδα και δεν έχεις θεατές. Θα χρησιμοποιήσεις κυρίως τα δικά του κανάλια. Συνεπώς πρέπει να μάθεις να δουλεύεις μαζί του συνεργατικά. Να βρίσκετε λύσεις ώστε να παίρνει αξία από την χορηγία αυτή. Δεν αρκεί να βάλεις ένα αυτοκόλλητο στο σκάφος σου.
- Αν θες να στείλεις σε κάποια μεγάλη εταιρία, στείλε την πρόταση απευθείας στον CEO. Όχι αλλού γιατί θα χαθεί. Θυμήσου ότι η χορηγία είναι διαφήμιση και όχι ελεημοσύνη. Εσύ θα έδινες χορηγία στον εαυτό σου; Γιατί; Που θα φανείς; Τι θα κερδίσεις σα χορηγός; Ακόμα και αν κερδίσεις την χορηγία, ποτέ μην χαλαρώνεις. Η σχέση αυτή πρέπει συνέχεια να χτίζεται.
- Κανένας χορηγός δεν είναι ίδιος και σε κανέναν δεν πρέπει να πηγαίνεις με την ίδια πρόταση χορηγίας. Πριν το ραντεβού χρειάζεται διάβασμα. Που θα πας να συμμετέχεις; Αν οι αγώνες που έχεις στο πρόγραμμα προετοιμασίας σου δεν έχουν προβολή, διάλεξε άλλους. Ο χορηγός τι ευαισθησία έχει; Περιβάλλον; Σέρβιρέ του οικολογική πρακτική. Αν τον ενδιαφέρει η εξωστρέφεια, πούλα του ότι το λογότυπό του θα φανεί στην άλλη άκρη της γης. Αν πρόκειται για κάποιο premium brand, πούλα yachting! Μάθε να στέκεσαι στον διάλογο μαζί του.
- …
Οι ενέργειες που κανείς μπορεί να σκεφτεί πολλές. Ο διάλογος ατελείωτος. Όμως αν δεν καταλάβουμε ότι είναι «μέρος της άσκησης», παρακάτω θα στεναχωρηθούμε. Αν μπούμε σε αθλητική τροχιά, πρέπει να στήσουμε παράλληλα τον μηχανισμό ώστε να μπορούμε να χρηματοδοτούμε την προσπάθεια αυτή. Μην παρασυρθούμε από τα μικρά κόστη του Optimist και την εύκολη λύση του μπαμπά και της μαμάς στα πρώτα βήματα, και δεν στηθούμε από νωρίς σωστά. Θέλει μέθοδο. Θέλει προσπάθεια. Θέλει καθοδήγηση από τον προπονητή και συστηματική προσέγγιση.
Μόνο έτσι θα το χαρούμε, δεν θα περιοριστούμε όταν πραγματικά χρειαστεί από τα οικονομικά, και μόνο έτσι τελικά θα μπορέσουμε να επικεντρωθούμε στον αθλητικό στόχο και την προετοιμασία χωρίς να αποσπάται η προσοχή μας από την γκρίνια…