Ο θάνατος του πρίγκιπα Φίλιππου πυροδότησε κάπου ένα σχόλιο: «μην ανεβάζετε φωτό του γιατί ο κόσμος θα νομίζει ότι η ιστιοπλοΐα είναι μόνο για βασιλείς και πρίγκιπες».
Πράγματι, δεν υπάρχει άλλο άθλημα με το οποίο να ασχολούνται τόσο πολλοί ευγενείς. Αντίστοιχα, πολλοί επιφανείς και εύποροι. Παίρνοντας ως δεδομένη την ύπαρξη της ιστιοπλοΐας, της ναυτικής τέχνης, πολύ πριν από τη μηχανοκίνηση στη θάλασσα, μπορεί κανείς να γενικεύσει, και να μιλήσει γενικά για το yachting και όχι μόνο για την ιστιοπλοΐα. Άλλωστε, ανέκαθεν η αγωνιστική ιστιοπλοΐα, ήταν η επιτομή του yachting και εκεί ήταν στραμμένα τα βλέμματα όλων των διάσημων, αλλά και ο κουβάς στον οποίο έπεφταν περιουσίες ολόκληρες στον βωμό του «πιο γρήγορα», «πιο ψηλά», «πιο μακριά».
Όμως το yachting δεν είναι για βασιλείς. Τουλάχιστον όχι μόνο. Είναι για λίγους, όχι όμως για βασιλείς και πλούσιους μόνο. Ο τίτλος του “yachtsman”, δεν κερδίζεται ούτε με κάποιον τίτλο ευγενείας, ούτε με έναν φουσκωμένο λογαριασμό. Κερδίζεται αλλιώς. Και επειδή είναι δύσκολο στις μέρες μας και τους καιρούς που ζούμε να το νιώσει κάποιος, ας δούμε κάποια παραδείγματα “yachtsmen”:
1964. Τόκυο, ολυμπιακοί αγώνες, τρίτη κούρσα στα Flying Dutchman. Τα σωστικά μέσα της εποχής τελείως διαφορετικά από σήμερα, οι διαδρομές και οι αποστάσεις επίσης. Φυσάει πολύ και το Αυστραλέζικο πλήρωμα τουμπάρει και βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση, χωρίς βοήθεια και ανήμπορο με τη δεδομένη συνθήκη να ξετουμπάρει το σκάφος του. Μπροστά στη κούρσα ήταν οι Σουηδοί αδερφοί Käll οι οποίοι άφησαν τον αγώνα, και πήγαν κοντά στους Αυστραλούς με το σκάφος τους και τους ανέβασαν επάνω στο δικό τους σκάφος. Δεν σκέφτηκαν ούτε το μετάλλιο, ούτε την κούρσα αλλά τους συναθλητές τους που κινδύνευαν.
2008. Πεκίνο, ολυμπιακοί αγώνες, medal race στα 49er. Οι δανοί Warrer/Ibsen έχουν μεγάλη βαθμολογική διαφορά για το χρυσό και το μόνο που χρειάζεται να κάνουν είναι να τερματίσουν τη κούρσα. Λίγη ώρα πριν την εκκίνηση, σπάει το κατάρτι τους. Οι κροάτες Kostov/Cupać δεν βρίσκονται στην πρώτη 10άδα και παρακολουθούν το medal race από μια μεγάλη οθόνη στο λιμάνι και βέβαια βλέπουν τους συναθλητές τους να βρίσκονται λεπτά πριν τη κούρσα, σε μια ολυμπιάδα που έχουν αποδείξει την υπεροχή τους, χωρίς κατάρτι. Σηκώνονται, αρματώνουν το δικό τους σκάφος και με τη βοήθεια του προπονητή τους το δανείζουν στους δανούς για να τρέξουν. Οι δανοί παίρνουν εκκίνηση καθυστερημένα κατά 4 λεπτά αλλά έγκυρα, και με το δανεικό σκάφος κερδίζουν το χρυσό.
Ευτυχώς για το άθλημά μας, αντίστοιχες ιστορίες υπάρχουν αρκετές. O κοινός παρονομαστής είναι η λέξη «gentleman», για όποιον ακόμα δεν το έχει καταλάβει. Αυτό είναι που χωρίζει τον yachtsman από τον κοινό θνητό. Αυτό είναι που χωρίζει τον ολυμπιονίκη της ιστιοπλοΐας, που παρά τον μετάλλιό του κανείς δεν έχει να πει καλή κουβέντα για αυτόν, από τον άλλο που μαζί με το μετάλλιό του, έχει βοηθήσει άλλους να γίνουν σαν αυτόν. Αυτόν που φέρνει τα παιδιά του στην ιστιοπλοΐα και τα μαθαίνει με μεράκι, όπως και τα παιδιά των φίλων του. Και το κάνει γιατί γουστάρει να βλέπει πανάκια να αρμενίζουν στη θάλασσα και μόνο. Γιατί είναι φίλαθλος.
Και επειδή οι εποχές είναι περίεργες, και επειδή όλοι σε περιμένουν στη γωνία με μια τυφλή ισοφεμινιστική κραυγή, εδώ θα έχουν δίκαιο ότι ο όρος «gentleman» αποτυπώνει διαχρονικά το νόημα, αλλά όχι τη πραγματική διάσταση του χώρου. Ολοκληρωμένα λοιπόν, αν θέλεις να είσαι “yachtsman” και «yachtslady”, πρέπει πρωτίστως να είσαι “gentleman” και “lady” αντίστοιχα. Μέσα και έξω από τη θάλασσα.
Αν έχεις σκάφος, πρέπει να το έχεις καλοσυντηρημένο. Αν το έχεις ερείπιο, δώσε το. Ζημιά κάνεις στο χώρο. Αν δένεις σε ένα λιμάνι, πρέπει να είσαι ναύτης. Να μην σε ακούνε όλοι. Να είσαι ευγενής με τους γείτονες. Να βγάζεις τα παπούτσια σου αν πατήσεις στο σκάφος τους και να μην τους ενοχλείς περίεργες ώρες. Να φροντίζεις το σκάφος του δίπλα σου καλύτερα από το δικό σου. Ρίξε και λίγο νεράκι στον δίπλα όποτε πλένεις το δικό σου σκάφος. Και ακόμα ένα μεγάλο σύνολο ενεργειών και συμπεριφορών μέσα και έξω από τη θάλασσα.
Γιατί το έξω από τη θάλασσα είναι εξίσου σημαντικό. Να είσαι πάντα ευπρεπής και ευγενικός στο μώλο. Αυτός που θα ανοίξει την πόρτα σε μια κοπέλα να περάσει. Αυτός που θα μιλήσει με αγάπη για τη θάλασσα σε κάποιον περαστικό, και θα τον παροτρύνει να ξεκινήσει ιστιοπλοΐα. Όχι ο ξερόλας υπερναύτης που ξέρει τα “μυστικά” της θάλασσας. (not sexy)
Αυτός που στον όμιλό του είναι πάντα ευπρεπής τόσο στην εμφάνιση όσο και τη συμπεριφορά. Κύριος. Αν ανακατευθεί με τα διοικητικά του ομίλου του, να είναι σίγουρος ότι δεν έχει κάποια ιδιοτέλεια και ότι θέλει να προσφέρει. Να το κάνει και αυτό με μεράκι και να είναι προετοιμασμένος, αν αυτός και η παρέα του δεν κάνει καλά κουμάντο, να βάλει το χέρι του στη τσέπη του για να βοηθήσει τον όμιλό του. Και να μην το πει σε κανέναν ότι το έκανε. Υπήρχαν και ευτυχώς υπάρχουν ακόμα αρκετοί τέτοιοι. Σίγουρα να μη χρησιμοποιήσει τον όμιλο και την ιστορία του, για δικό του όφελος.
Ο ναυτικός όμιλος, είναι ένας τόπος που συμπαρασύρει prestige. Είναι παντού όπου υπάρχει, το «placeto be». Δεν μπαίνεις έτσι απλά. Πρέπει να είσαι μέλος. Όλοι θέλουν να πάνε εκεί για καφέ ή ποτό. Και έτσι φτιάχτηκε με το μεράκι κάποιων. Μην το ευτελίζεις αν τον διοικείς και σίγουρα μην τον ευτελίζεις αν είσαι μέλος του.
Τα σκάφη. Έξω από ένα τσαντλεράδικο σε κάποιους αγώνες, είχε την σοφή ερμηνεία: «boat: a hole inthe water in which money is thrown». Μην το αγνοείτε. Είναι λογική εξέλιξη ενός yachtsman ή μιας yachtswoman να θέλει κάποια στιγμή να πάρει ένα σκάφος για να αρμενίζει όπως αυτός ή αυτή θέλει. Και πράγματι, ένας ναυτικός λαός σαν εμάς, πρέπει να έχει πρόσβαση στη θάλασσα, παρά τις άδικες κρατικές πρακτικές, τόσο στο θέμα της εφορίας όσο και στο θέμα της παντελούς έλλειψης υποδομών. Αν δεν είσαι σε θέση να χορέψεις αυτό το χορό, μην γκρινιάζεις. Ένας gentleman δεν γκρινιάζει. Απλά πάρε την θέση σου ως yachtsman στον χώρο χωρίς να είσαι ιδιοκτήτης σκάφους. Καλό θα κάνεις.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι τα πιο ακριβά brands παγκοσμίως πασχίζουν να συνδέσουν το όνομά τους με το yachting. Σε πλούσιους πουλάνε έτσι και αλλιώς. Τους βρίσκουν έτσι και αλλιώς. Δεν περιμένουν τον επόμενο αγώνα σου.
Την αύρα ψάχνουν. Την συμπεριφορά του gentleman. Την ναυτοσύνη. Την ομορφιά.
Προσπάθησε να τους την δώσεις από την επόμενη φορά που θα ξαναβρεθείς κοντά στη θάλασσα. Αλλιώς μην ξανακατέβεις. Ζημιά κάνεις.
Και ξέρεις κάτι; Αν γίνεις τακτικός, καθαρός και gentleman στη θάλασσα, θα το κουβαλάς και στη στεριά μαζί σου. Και μόνο καλό θα σου κάνει και εσένα.
Well said mate!